کاشی کاری در ساختمان و نحوه انتخاب کاشی مناسب
یکی از انواع کاشی کاری در خدمات ساختمانی وساختمان سازی، کاشی کاری مدرن نام دارد. با گسترش روز افزون تکنولوژی در صنعت ساختمان، کاشیهای جدید و مدرنی به این عرصه وارد شدهاند که در ساختمانها و منازل استفاده میشوند. میتوان گفت کاشیهای مدرن علاوه بر زیبایی ویژه، از کیفیت بالایی برخوردار هستند. با کاشیکاری مدرن تحول عظیمی در دکوراسیون منزل پدیدار خواهد شد. این نوع کاشیها در دیوارهای آشپزخانه و سرویس بهداشتی کاربرد دارند و در ضمن میتوان با نصب کاشیهای مدرن در قسمتی از دیوار، یک تابلوی بینظیر از پرندگان یا مناظر ثبت کرد.
البته باید گفت که کاشی کاری و انتخاب طرح و رنگ کاشی یک امر کاملا سلیقهای است. برخی برای تزیین ساختمان خود از کاشیهای مدرن و برخی از کاشیهای سنتی استفاده میکنند. اما نکتهای که در تمام انواع کاشی کاری مشترک است، این است که برای انجام کاشی کاری بهتر است از یک استاد آشنا به فن کمک بگیرید؛ چراکه ظرافت کاشی کاری هنری است که با تمرین و ممارست بسیار به دست میآید.
کاشی و سرامیک یکی از رایجترین کفپوشهایی هستند که ما ایرانیها در خانههایمان استفاده میکنیم. این کفپوش که میتوان آن را از قدیمیهای بازار دانست، استحکام زیادی دارد و به راحتی نصب میشود؛ اما بر خلاف کفپوشهای جدید که قابلیت جداشدن دارند، کاشی و سرامیک را نمیتوان به راحتی پس از نصب جدا کرد.
به دلیل استفاده از سیمان برای چسباندن کاشی، پروسههای جداکردن کاشی از کف و دیوارها بسیار سخت است و به همین دلیل، باید در انتخاب کاشی و سرامیک نهایت دقت را به کار برد. بهتر است دربارهی کاشی و سرامیک، این نکات را بدانید تا پیش از خرید، اطلاعات کافی داشتهباشید.
1.ساختار کاشی
کاشی از جنس خاک رس است و هستهی اصلی آن، از گل رس تشکیل میشود. کاشی پس از حرارت دیدن درون کوره، به یکی از مقاومترین کفپوشهای موجود تبدیل میشود و در برابر حوادث محیطی مثل سقوط اجسام، اصابت اجسام نوکتیز از خود مقاومت نشان میدهد. کاشی و سرامیک در سرمای شدید هم یخ نمیزنند و در برابر آتش، تغییر شکل نمیدهند. علاوه بر اینها، باید بدانید که کاشی عایق رطوبت هم هست و از نفوذ رطوبت کف و دیوارها به درون ساختمان جلوگیری میکند.
در کنار هستهی اصلی تشکیل شده از رس، یک لایه لعاب هم روی کاشی اعمال میشود. از موادی مثل مس، قلع، کبالت و منیزیوم برای لعابکاری کاشیها استفاده میشود؛ حال اگر از سرامیک به عنوان لعاب استفاده شود، محصول نهایی کاشی سرامیک یا به اختصار، سرامیک نامیده خواهد شد.
2.رنگ کاشی
کاشیها در رنگهای متنوعی تولید میشوند. در بازار کاشی و سرامیک، رنگهای مشکی، سفید، آبی، قرمز و اساسا هر رنگی که شما به دنبالش باشید پیدا میشود. ممکن است انتخاب رنگ کمی برایتان دشوار باشد و نتواند از میان رنگبندی نامحدود کاشیها یکی را انتخاب کنید. در چنین شرایطی، توصیه میکنیم یک کاشی مدرن با ظاهر جذاب انتخاب کنید تا به کمک آن بتوانید حال و هوای خانهتان را حسابی عوض کنید. استفاده از رنگهای شاد همراه با طرحهای برجسته و درخشان در کاشی، میتواند حس و حال تازهای به دیوارها و کف خانهی شما بدهد.
استفاده از رنگهای شاد همراه با طرحهای برجسته و درخشان در کاشی، میتواند حس و حال تازهای به دیوارها و کف خانهی شما بدهد.
3.سایز کاشی
ابعاد و اندازهی کاشیها متنوع است. از نظر شکل، میتوانید کاشی و سرامیک مربعی، مستطیلی، شش ضلعی، لوزوی و … را در بازار ایران پیدا کنید که هر کدام برای کاربرد خاصی طراحی شدهاند. علاوه بر شکل، ابعاد کاشیها هم با یکدیگر فرق دارند. رایجترین سایزهای مورد استفادهی کاشی، سایز ۲۰×۲۰ و ۱۰×۲۰ سانتیمتر هستند. سایز ۵۰×۵۰ سانتیمتر هم سایز بزرگ پراستفادهای است که معمولا به عنوان پوشش کف مورد استفاده قرار میگیرد.
البته سایزهای دیگری هم وجود دارند که از نظر محبوبیت، به اندازهی سه سایز نامبرده محبوب نیستند و به همین دلیل، به آنها اشاره نمیکنیم. کاشیهای کوچک روند نصب کندتری دارند و برای نصب آنها باید زمان بیشتری را صرف کرد؛ اما کاشی و سرامیک بزرگ به سرعت نصب میشود و با هر تکه، محدودهی زیادی را میپوشاند. باید بدانید که هر یک از این ابعاد، در جایگاه خاصی استفاده میشوند و نباید از هر سایزی در هر موقعیتی استفاده کرد.
4.بافت کاشی
کاشی و سرامیک در دو نوع ساده و بافتدار عرضه میشوند. بعضی از کاشیها، یک بافت ظریف ماسهای دارند و میتوانید دانههای ظریفی با بافت ماسه را روی آنها حس کنید. بعضی از کاشیهای دیگر به یک لایهی ضدلغزش مجهز شدهاند و جلوی لیزخوردن شما را میگیرند.
استفاده از کاشیهای ضدلغرش در ورودیهای حمام، دستشویی و تمام فضاهایی که احتمال خیس شدن دارند، یک راه حل هوشمندانه است؛ مخصوصا برای خانوادههای پرجمعیت، انتخاب این نوع کاشی در موقعیت مناسب میتواند از بروز حوادث ناگوار جلوگیری کند. کاشی و سرامیکهای جدیدی هم در بازار وجود دارند که یک بافت سهبعدی روی آنها اعمال شده و از نظر ظاهری، بارها از کاشی ساده زیباتر هستند.
5.نوع چینش کاشی
یکی از کارهایی که باعث میشود یک کاشی زیبا، زیباتر دیده شود، انتخاب نوع چینش خاص برای آن است. در دورههای گذشته، معمولا کاشیها را به صورت ساده کنار یکدیگر قرار میدادند و گوشههای کاشی را با گوشههای دیوار تراز میکردند. در دوران مدرن امروزی، روشهای گوناگونی از قبیل چپ و راستی، مورب، آجری، حصیری، چرخ دندهای، خالدار و … برای چسباندن کاشی و سرامیک ابداع شدهاند که زیبایی کاشی و اتاق را چندین برابر میکنند. با استفاده از این چیدمانها میتوانید حس و حال جدیدی را به اتاق خود بدهید و آن را از سادگی درآورید.
روشهای گوناگونی از قبیل چپ و راستی، مورب، آجری، حصیری، چرخ دندهای، خالدار ،لوزی و … برای چسباندن کاشی و سرامیک ابداع شدهاند.
تاریخچه کاشی و کاشی کاری در ایران
انواع کاشی کاری از دیرباز تا به امروز به عنوان پوششی برای سقف، کف و دیوار بناها و منازل استفاده میشوند. یکی از ویژگیهای بارز کاشی کاری، تنوع زیاد طرح و رنگهای آن است. البته علاوه بر زیبایی، کاشی به عنوان یک عایق عمل میکند و تا حدودی سبب حفاظت ساختمان در برابر رطوبت هم میشود. اگر کاشی کاری در منازل را کنار بگذاریم، میتوان انواع کاشی کاری را در معماری اسلامی ایران و در جایجای شهرهای کوچک و بزرگ کشور دید. شهرهایی مانند مشهد، اصفهان و شیراز، سمبلهایی از شاهکار هنر کاشی کاری ایرانی هستند.
این هنر به حدی در اماکن این شهرها چشمنواز است که سالانه افراد بسیاری فقط برای دیدن شاهکارهای معماری و انواع کاشی کاری که در این بناها استفاده شده، از این شهرها دیدن میکنند. در واقع از سالهای دور برای جلوه دادن به مساجد و بناهای تاریخی، از انواع کاشی کاری کمک میگرفتهاند. پیشتر دربارهی یکی از این شاهکارها در مسجد نصیرالملک شیراز حرف زدهایم. در معماری اسلامی ایران، در بین انواع کاشی کاریها، کاشی کاری سنتی بیشتر شناخته شده است.
انواع کاشی کاری های مطرح سنتی در ایران عبارتند از کاشی کاری معرق، کاشی کاری هفت رنگ، کاشی کاری مَعقِلی و کاشی کاری مشبک که هر کدام سبک و طرح مخصوص به خود را دارند. در این مقاله به انواع کاشی کاری ساختمان و انواع کاشی کاری در معماری اسلامی خواهیم پرداخت.
کاشی کاری معرق، کاشی کاری هفت رنگ، کاشی کاری معقلی و کاشی کاری مشبک از انواع کاشی کاری در ایران به شمار میآیند.
هنر ایرانی در کاشی کاری معرق
یکی از زیباترین و دلپذیرترین نوع از انواع کاشی کاری در معماری اسلامی، کاشی کاری معرق است. تاریخ پیدایش این نوع کاشی کاری به طور دقیق مشخص نیست؛ اما در منابع غیر رسمی تاریخی گفته میشود که این نوع کاشی کاری در دوره ایلخانیان رونق داشته است. روند کلی کاشی کاری معرق اینگونه است که در ابتدا استادان ماهر، طرحی را روی کاغذ ثبت میکنند و بر طبق آن طرح، کاشی را تراشیده و رنگ میزنند. بعد از مرحلهی رنگ زدن و خشک شدن، کاشیها را کنار هم میچینند و طرح بینظیری را به جا میگذارند. البته آنها برای نصب دقیق، کاشیها و همچنین قسمتهای مختلف طرح را نشانهگذاری میکنند تا در هنگام نصب اشتباهی رخ ندهد. بعد از انجام نشانه گذاری، طرح را با دقت و به کمک کاغذبر میبرند و آنها را با استفاده از سیریش روی کاشیها میچسبانند. سپس به کمک تیشهی کاشی، قطعات مختلف را برش میزنند و از هم جدا میکنند که به این عمل اصطلاحا «لب زنی» میگویند.
بعد از انجام گلبریها و سوهان زنی برای گوشههای کار که در آنها ناهمگونی وجود دارد، نوبت به چیدن و چسباندن کاشیها روی قالب میرسد. البته این کار برحسب شمارهگذاریهایی که روی کاشیها قرار دارد صورت میگیرد. برای نصب کار روی محل موردنظر، ابتدا از خشک شدن آن اطمینان حاصل میکنند. سپس آن را به کمک ملات مخصوص، سیمان، ماسه و آب به دیوار میچسبانند. بعد از اتمام کار، طرح را تمیز میکنند تا در صورت وجود عیب و ایراد آنها را برطرف کنند. از کاشی کاری معرق که یکی از انواع کاشی کاری در ایران است، علاوه بر بناهای تاریخی و مساجد برای تزیین دیوارهای خانه، قاب عکس، تزیین آینه و فضاهایی اینچنینی استفاده میکنند.
در گذشته بعضی از کاشیهای طرح دار سنتی را که دارای اشکالی مانند گل و نوشتههای قرآن بودند، به کمک کورههای سنتی یا کورههای برقی کوچک به اصطلاح پخت میکردند. روند تولید این نوع کاشیها نسبت به کاشیهای امروز، با سادگی بیشتری انجام میشد. برای تولید کاشی از گل و خاک استفاده میکردند و با لعاب، طرحهای گوناگونی روی آن میزدند. آنها را مجددا در همان کورهها میپختند تا رنگ روی آنها ثابت شود و سپس از آنها استفاده میکردند.
کاشی کاری هفت رنگ
یکی دیگر از انواع کاشی کاری در فرهنگ و هنر اسلامی در ایران، کاشیکاری هفت رنگ نام دارد. کاشی کاری هفت رنگ از دوران صفویه به یادگار مانده و از قدیم تا به امروز در بناهای تاریخی، مساجد و مقبرهها کاربرد داشته است. این نوع کاشی کاری، کاربرد بیشتری نسبت به سایر کاشی کاری سنتی دارد؛ آن هم به دلیل استفاده از رنگهای متنوع و استفاده از نقوش اصیل ایرانی است. در کاشی کاری هفت رنگ برای نصب کاشیها از ملات سیمان و آب استفاده میشود. از اینرو، مقاومت در این نوع کاشیکاری بالا رفته و در برابر رطوبت مشکلی نخواهد داشت. کاشیهای به کار رفته در این کاشی کاری، اصولا در ابعاد ۲۰×۲۰ سانتیمتر است؛ اما برای مساجد و گنبدها از کاشیهای ۱۵×۷٫۵ یا ۲۰×۱۰ سانتیمتر استفاده میکنند.
کاشی کاری هفت رنگ به دلیل استفاده از رنگهای متنوع و استفاده از نقوش اصیل ایرانی، کاربرد و محبوبیت بیشتری در میان ایرانیها دارد.
در کاشیکاری هفت رنگ، ابتدا طرح را روی کاغذ میکشند. سپس آن خطوط را سوراخ و به کمک ذغال روی کاشی ثبت میکنند. در مرحلهی بعد با استفاده از لعاب و اکسید منگنز و کمی شیره، کار چسبیدگی و قلم گیری انجام میشود. پس از انجام شدن این مراحل، نوبت به رنگ آمیزی کاشی میرسد. منظور از هفت رنگ در این نوع کاشیها، رنگهای سفید، سیاه، لاجوردی، فیروزهای، قرمز، زرد و حنایی است.
کاشی کاری معقلی در معماری سنتی
کاشیکاری معقلی یکی دیگر از انواع کاشی کاری در معماری سنتی ایران است. در این نوع کاشیکاری از کاشیهای خیلی کوچک استفاده میشود. نصب این کاشیها اکثرا به صورت افقی، عمودی یا مورب است. این سبک کاشی کاری در بناها و مساجد مشهد، آرامگاه محمد محروق در نیشابور، مسجد جامع اصفهان، همچنین سر مسجد ماردین در ترکیه دیده میشود. کاشی کاری معقلی مانند دیگر انواع کاشی کاری نیاز به یک طرح اولیه دارد. برای طرح این نوع کاشی کاری، از نوشته و خطوط کوفی زاویهدار و بر اساس خانههای شطرنج استفاده میشود. به عنوان مثال در نمونه آرامگاه و عمارت مشهد میر بزرگ در آمل نام علی را به صورت خطوط کوفی زاویهدار یا بنایی خواهید دید.
13 نکته مهم و ضروری در نصب کاشی
تفاوتی نمی کند نصاب کاشی باشید یا خودتان می خواهید برای حمام و آشپزخانه یا دیگر نقاط خانه دست به کار شوید. برای یک کار تمیز و بی اشکال به نکات زیر توجه کنید:
- از جدا کننده ها هنگام نصب استفاده کنید (قطعات پلاستیکی یک اندازه معمولا به شکل+). این جدا کننده ها تضمین می کنند که همه قطعات به تساوی کنار هم قرار گیرند.
- اول تمام قطعات کامل را بچینید و بعد به سراغ قطعاتی بروید که باید برش بخورند.
- هنگام خرید کاشی و سرامیک ، 10 درصد بیشتر از نیازتان سفارش دهید.
- از یک سنگ راهنما در گوشه کار استفاده کنید.
- برای برش کاشی ها و سرامیک ها از شابلون استفاده کنید.
- برای لبه های برش خورده از مداد شمعی استفاده کنید.
- از مته الماسه برای سوراخ کردن کاشی و سرامیک استفاده کنید.
- قبل از ریختن دوغاب اجازه دهید کاشی ها 24 ساعت استراحت کنند.
- قبل از نصب کاشی ها همه را بچینید و از ترکیب آن ها مطمئن شوید.
- به دوغاب هر شش ماه سیلر بزنید.
- در اندازه گیری جایی که می خواهید کاشیکاری کنید دقت زیادی به خرج دهید.
- فراموش نکنید که مقدمات و آماده سازی کاشی کاری و سرامیک کاری 75 درصد کل کار است. پس در انجام آن عجله نکنید.
- سنگ های طبیعی را پیش از ریختن دوغاب ، حتما به خوبی محکم کنید.
در ویدیو زیر میتوانید تنوع کاشی و سرامیک را مشاهده کنید:
خدمات ساختمانی مقیمی به دلیل آشنایی با فروشگاه های کاشی و سرامیک و نمایندگان فروش کاشی و سرامیک در تهران و حومه میتواند به شما در انتخاب کاشی و سرامیک متناسب با نیاز شما ،در امر خرید و مشاوره شما را راهنمایی کند تا با انتخابی درست و قیمتی مناسب به خواسته خود برسید.
حرف آخر
کاشی و سرامیک از متداولترین چیزهایی هستند که معمولا در تمام خانهها استفاده میشوند. وجود یک کاشی متناسب با حال و هوای لوکیشن، میتواند حس بهتری از زندگی را در خانهی شما ایجاد کند و احساس قرارداشتن هر چیز سر جای خودش را به شما انتقال دهد. امیدوار هستیم در انتخاب کاشی و سرامیک منزلتان نهایت دقت را به خرج دهید و از انتخابی که میکنید، بیشترین لذت را ببرید.
بدون دیدگاه
امتیاز بینندگان:۲ ستاره